Een nachtelijk telefoontje
Het is nog donker buiten als mijn mobiele telefoon op het nachtkastje rinkelt. Het verwachte telefoontje: mevrouw is overleden. Ik condoleer de zoon die me belt. Hij vertelt dat de dokter net vertrokken is. We spreken af dat ik zo snel mogelijk kom.
Onderweg naar het gezin bedenk ik hoe fijn het is dat we reeds eerder met de vier kinderen van deze mevrouw aan tafel hebben gezeten. Om met elkaar te bedenken hoe het afscheid eruit zou kunnen zien. Daardoor is er een zekere rust in deze periode; de belangrijke dagen tussen het overlijden en de uitvaart. Voor de familie en voor mij een prettige gewaarwording.
Als ik aan kom bij het adres verzorg ik mevrouw, samen met een collega. De twee dochters die eerder aangaven er niet bij aanwezig te willen zijn, nodig ik uit om binnen te lopen als ze daar behoefte aan hebben. Dat doen ze. Zo kan ik hen begeleiden bij dit zo belangrijke, toch beladen moment. Mooi om te zien hoe goed hen dat doet. Hun moeder wordt thuis opgebaard, centraal in de woonkamer, waar ze de periode van ziek zijn heeft doorgebracht. We maken er een mooie opstelling van met enkele kamerschermen eromheen. Zodat de confrontatie niet te direct is voor hen die dat niet prettig vinden.
Daarna drinken we koffie aan de grote eettafel in hun ouderlijk huis en spreken door wat we eerder met elkaar vastlegden. Het wordt een afscheid 'anders dan anders', want het vindt plaats in het ouderlijk huis. De plek waar mevrouw zich thuis voelde. De plek waar alle feestjes gevierd werden. Op die vertrouwde plek zullen de kinderen afscheid nemen van moeder. Op een zaterdagnamiddag zullen zo’n veertig mensen bij de familie thuis komen, waar op informele manier invulling wordt gegeven aan de uitvaartbijeenkomst. Met zelf gekozen teksten, muziek waar moeder van hield, overwegingen waar de kinderen behoefte aan hebben. Een warm, fijn samenzijn zal het worden. De kleinkinderen beschilderen de deksel van de kist.Â
Het afscheid
Het is een wat nieuwe setting: moeder staat - in de inmiddels gesloten kist - centraal in het midden, op de plek waar ze de afgelopen dagen ook opgebaard is. De veertig aanwezigen eromheen, een mooie sfeer waar iedereen overduidelijk van laat merken dat ze het prettig vinden. Ondanks het verdriet wordt het een genoeglijke, intieme middag. Op maandagochtend wordt moeder naar het crematorium gebracht, in de rouwauto, begeleid door mij. De kinderen willen niet mee, maar dragen met elkaar moeder vanuit huis naar de rouwauto en zwaaien haar na terwijl de rouwauto de straat uit rijdt. Een mooi afscheid, geheel in stijl van de overleden dame. Een prettige bijkomstigheid is ook dat we op deze manier een bijzondere invulling hebben kunnen bedenken, passend bij de wensen en het budget van de familie. Opnieuw bedenk ik dat ik heel gelukkig word van dit vak.