Levensverhaal

Al vaker is op deze plek iets verteld over de laatstewensengesprekken die met regelmaat worden gehouden met mensen die hun toekomstige afscheid vorm wensen te geven.

Onlangs bezocht ik een oudere dame die graag haar naderende afscheid wilde bespreken. In een fijn gesprek bespraken wij alle details over wijze van opbaren, afscheid nemen, onderbrengen in een rouwcentrum of thuis opbaren, etcetera. Alle facetten die betrekking hebben op de regie van het afscheid werden nauwgezet besproken en ingevuld. Aansluitend beloofde ik de dame om een document ervan te maken, vergezeld van een kostenbegroting gebaseerd op het prijspeil van dit moment. Zodat zij weet waar haar nabestaanden aan toe zijn. Ook kwam in ons gesprek aan bod, hoe zij de dienst in wilde vullen. Mijn voorstel was, om een levensverhaal vorm te geven. En wel samen, nu zij nog in goeden doen was en het zelf mogelijk heel fijn vind om hier aan mee te werken. Of eigenlijk, echt háár levensverhaal te maken. Zij vond het geweldig.In twee bijeenkomsten vertelde ze mij de high lights uit haar leven, de dingen die ze minder fijn vond, de dingen die indruk hadden gemaakt, zaken die haar gevormd hadden en waarom ze er zo tegen aan keek. Aan mij de eerzame taak om haar levensverhaal te verwoorden in een verhaal dat gebruikt kan worden bij haar afscheid. De mooie extra dimensie die ik eraan kon geven.

Recent kwam ik bij een familie die hun wensen op papier wilde laten zetten en tijdens het gesprek kwam de vraag: “Els, maak jij ook levensverhalen om tijdens de uitvaart uit te spreken?” Het antwoord is ja! Eigenlijk komt die vraag steeds vaker voor en eerlijk gezegd vind ik dit een mooie taak, die heel goed past bij de diensten die wij uitvoeren.

Elk leven is uniek en kent zijn bijzonder wendingen, die wil men ook graag vertellen en dat maakt het mooi om aan te horen. Een persoonlijke inkijk in het leven van een persoon. Gesprekken over fijne momenten en zeker ook over verlies, niet zelden een lach en zeker ook een traan. Sommige verhalen zijn dan voor my ears only, andere mogen tijdens de dienst uitgesproken worden. Bijzonder dat het verhaal van de overledene dan gestalte krijgt. Het varieert van onbekende verzetsverhalen tijdens de oorlog tot verbroken contacten, waarover niemand meer weet waarom het contact verloren is gegaan.

Bijzondere mensen en bijzondere levens. Heel soms teleurstelling, vaker nog: ”Ik ben tevreden met mij leven en ik zou het op wat kleine dingen na direct weer zo doen.” Natuurlijk kijk je na zo’n gesprek, dat soms wel een uur of twee duurt, terug op je eigen leven. Dat houdt je scherp in het maken van keuzes en de manier hoe je met mensen wilt omgaan.

Soms zitten er wel vier generaties in iemands leven. Vier generaties die ontdekken en belevenissen door kunnen geven. Het is mooi als er wat oude foto’s beschikbaar zijn, maar niet noodzakelijk. Je wandelt door iemands leven en goed gebracht zal het de toehoorders verbinden. Een mooi levensverhaal zal vaak vertellen wie de persoon was, wat zijn mooie en ook minder mooie eigenschappen waren, welke gewoontes hij/zij had en zien hoe zijn/haar persoonlijkheid vorm heeft gekregen. Al luisterend zien wij dan de persoon weer voor ons, zijn we blij om de fijne dingen die we hebben meegemaakt en verdrietig over het gemis van deze bijzondere persoon.

Het behoeft geen verhaal te zijn over het hele leven, met 100 feitjes, het wel mooi als er een rode draad is die alles verbind. Het levensverhaal begint met heel goed luisteren en de juiste vragen stellen. Ik schrijf na het gesprek alles uit en deel dat dan weer met de verteller of familie. Het zal een betekenisvol verhaal zijn, waar iedereen zich in kan vinden. Schroom nooit om er om te vragen. Je zult zien dat het vertellen als vanzelf gaat. Serieuze onderwerpen, lieve woorden en ook luchtige anekdotes zijn altijd welkom. Het resultaat: Ontroering bij de toehoorders, in welke vorm dan ook is een mooie afsluiting.